- 335 -

1260 November 30, Slawentzitz.

Herzog Wladislaus von Oppeln macht im Tausch gegen genannte Dörfer die Aussetzung von Slawentzitz zur Stadt, die der benachbarten bischöflichen Stadt Ujest sehr abträglich war, rückgängig, überträgt dem Breslauer Bischof 80 kleine Hufen in Ponischowitz (sw. Tost) und gewährt ihm genannte Freiheiten und Rechte.

Or. Breslau DA KK 31 (A); Kop. ebenda Liber Niger (l 4.-15. Jh). fol. 413-413' (B) u. 93'-94 (C).
Tzschoppe-Stenzel Nr. 50 (nach B); Heyne 1, S. 315 ff. Anm. 3 (nach C ad 1262 Dez. 1). _ Reg. ep. Vrat. 5. 51; SR 1066; Meinardus DQ 2, S. 381 Nr. 38; CDS II/1, Nr. 208; Urban Katalog Nr. 73.
Die Schrift und wohl auch das Diktat sind dem bischöflichen Kapellan Andreas zuzuweisen. Zum Inhalt und zur Identifikation der Ortsnamen vgl. vor allem Kuhn ASKG 29, 1971, S. 57 f. sowie ders. ZfO 26, 1977, S. 262 f. Zur Übertragung der 80 Hufen in Ponischowitz vgl. die Vorbemerkung zu Nr. 213. - Dorsualvermerke: Super Cremchici et aliis. Littera sive privilegium ducis de Opol super quibusdam villis per ipsum datis ecclesie (13. Jh.); Danocio (!) Vyasd et Stynauie cum certis villis et libertatio (!) novata (?) pro ecclesia (14.-15. Jh.).

IN NOMINE DOMINI AMEN. Nos Vlodislaus dei gratia dux de Opol notum facimus universis, quod, cum ville Bogusici, Clchouici, Cremchici, Tvaroscou, quas ex liberalitate nostra sibi donatas habet Vratislauiensis ecclesia, item Zlotnici et Zlinici, quas habuit ex aliis causis, nobis essent summe necessarie, Slauecici autem civitas nostra, quas locaveramus prope Vyazd, videbatur domino Thome episcopo Vratislauiensi et suis canonicis ad magnum impedimentum ipsorum civitati, communi utilitate pensata et paci perpetue providentes ita inter nos incommutabiliter ordinavimus: Nos civitatem ipsam Slauecici, licet non sine magno nostro dispendio, deposuimus et volumus ibidem amplius villam simplicem habere et domum nostram, nec ille locus instar vel aliquod ius forensis loci habebit nec tabernas, nec aliquid per nos vel posteros nostros fiet, per quod Vyazd civitas quantulamcumque sustineat lesionem. Viam eciam publicam non permittemus averti, immo faciemus, quod sit per Vyazd, sicut dudum fuit. Octoginta nichilominus parvos mansos terre arabilis in Pomnisouici et terra vicina assignavimus, circuivimus personaliter et terminis munivimus domino episcopo et ecclesie Vratislauiensi in perpetuum collatis sibi Omnibus utilitatibus, que ibidem ullo unquam tempore poterunt provenire. Conferimus autem domino episcopo plenariam potestatem ponendi in dictis bonis et omnibus aliis villis suis Teutonicos seu Polonos, sub quali iure maluerit, eximentes eosdem homines et omnes generaliter homines episcopi ab omnibus angariis et perangariis, ab omni genere venatorum et castorariorum, nam et ipsos castores in omnibus villis et civitatibus episcopi domino episcopo et ecclesie Vratislauiensi concedimus omnes homines episcopi in omnibus villis eximentes a iure castrorum, castellanorum et omnium supanorum nostrorum. Iudicia autem civitatis Vyazd exerceantur, secundum quod continetur in privilegio patris nostri, et eodem iure utatur civitas Scinauia hoc addito, quod nulli militi committemus vel dabimus, quod parti nobis in villis pertinenti se inmisceat, sed per nostros proprios procuratores pars eadem pro nobis accipietur. Nec volumus, quod propter absenciam procuratorum nostrorum advocati domini episcopi iudicia perturbare vel differre cogantur. In omnibus autem villis domini episcopi omnia iudicia per iudices domini episcopi exerceantur. Et omnes minores cause ad ipsum indistincte pertineant preter causas sanguinis, in quibus dominus episcopus habebit duas partes, tercia parte nobis pro honore servata. Obligamus autem nos domino episcopo et ecclesie Vratislauiensi in perpetuum super dictorum bonorum de Pomnisouici evictione et de resarciendo dampno, si quid inde contigerit. Ad collectas autem sive exactiones, quocumque nomine censeantur, predicti homines de Pomnisouici immo universaliter omnes homines episcopi in omnibus bonis suis constituti nullo modo teneantur, si tamen, quod absit, ducem captum vel castrum aut aliquam partem terre aut milites nostros in bello publico pro defensione terre nostre habito capi contigerit et redimi necesse fuerit, in hiis solummodo quatuor casibus homines domini episcopi conferent proporcionaliter cum terra nostra. Ad opera vero, que fiunt communiter ab hominibus tocius terre pro defensione patrie, homines episcopi sicut militum homines teneantur. Ad expedicionem autem, que fit pro defensione terre nostre, omnes cum aliis ire teneantur; si autem extra fines terre nostre nos ire personaliter oportebit, omnes homines episcopi tam de civitatibus quam villis nostri ducatus decem solummodo currus vacuos nostris et non suis expensis oneratos quemlibet cum tribus equis nobis dare debebunt nec ad expeditionem talem ire personaliter nec ad aliquid amplius faciendum cogentur, quos currus et equos expeditione peracta reddere promittimus, nisi mortui fuerint. Ubi autem nos personaliter extra terram non imus, sed alios mittimus, ad nichilum penitus homines episcopi teneantur. Confirmamus autem domino episcopo et ecclesie Vratislauiensi in perpetuum omnia bona, que habuit et modo habet in terra nostra, Vyazd et Scinauiam civitates cum iure fori et iure civitatis, item villas infrascriptas: Vyezdez, Iarissou, Zimnamuodcam, Cluche, item aliud Cluche, Goscecino et Biscupici, que est iuxta Bitom, secundum quod est nostris temporibus limitata cum pertinenciis et iuribus suis, item terram quandam iuxta Vyazd ex altera parte Clodnice, secundum quod limitata est cumulis et granicis a silva Curina et terminat in ipsa Clodniza contra Slauecici. Et omnia mellificia, que sunt in eisdem terminis, ad nullum alium nisi ad episcopum pertineant. Nec per aliquos homines nostros impediatur, volentes, ut super premissis omnibus civitatibus et villis nulla in posterum sibi vel suis successoribus questio moveatur, hoc nichilominus observato, ut, quando collecta fiet in casibus premissis vel opera aliqua imminebunt, homines episcopi per camerarios vel procuratores episcopi exigantur vel, que imminent, perficiant, ne per camerarios nostros videantur gravari, cum quantitas collecte per scriptorem domini ducis racionabiliter taxata fuerit et descripta vel pars operis eis fuerit assignata. Si vero dominus episcopus vel pecuniam dictam colligere noluerit vel operi noluerit presidere, tunc camerarius domini ducis se intromittet et perficiet. Dominus autem episcopus villas omnes predictas Bogusici, Clchouici, Cremchici, Tvaroscou, Zlotnici, Zlinici nobis et nostris successoribus in perpetuum habendas assignavit et nobis eas dedit libere et quiete ad ipsas amplius nullum habiturus respectum. In quorum robur et memoriam presentem cartam sigillo nostro maiori munimus. Dat. in Slaueciz anno domini M°CC°LX. II kal. decembris, presentibus magistro Stephano archidiacono et domino Roberto canonico Opoliensibus, Vcehone de Lezniz, domino Petro capellanis nostris, Vlosciborio castellano de Seuor, Dirscone subcamerario, Ramoldo subpincerna, Brenthcone, Nicolao filio Gozisonis, Heynzone de Iarissou militibus nostris, Petro Vemeri, Vneyo Sandconis, Stephano Gregorii servientibus nostris et aliis quam pluribus.

Siegel verloren.

Schlesisches Urkundenbuch, Im Auftrage der Historischen Kommission für Schlesien herausgegeben von Heinrich Appelt und Josef Joachim Menzel, Driter Band: 1251 - 1266; Bearbeitet von Winfried Irgang, Verlag Hermann Böhlaus Nachf., Wien-Köln 1984.