Kamieniec Ząbkowicki

Opactwo oo. Augustianów w Kamieńcu Ząbkowickim zostało założone w 1210 roku z fundacji rodu von Pogarell. W 1249 roku klasztor zostaje odebrany Augustianom i przekazany Cystersom z Lubiąża. W 1350 roku klasztor i kościół nabrały charakteru obronnego i zostały otoczone murem obronnym. Powstała wtedy świątynia trójnawowa, halowa wzniesiona z kamienia i cegły na planie krzyża łacińskiego z transeptem i trójnawowym, trzyprzęsłowym prezbiterium. Posiada ona sklepienie krzyżowo- żebrowe wsparte na ośmiobocznych filarach. Do ramion transeptu przylegają od wschodu po dwie kaplice. W czasie wojen husyckich klasztor został dwukrotnie najechany i niszczony. Po raz pierwszy w 1426 roku, a następnie w 1428 roku. Po drugim najeździe klasztor przez siedem lat stał pusty, a podjętą odbudowę przerwały w 1439 roku łupieskie napady rebeliantów oraz zaraza. Dalszych zniszczeń dokonano w latach 1467-71 w trakcie walk Jerzego z Podiebradu z Ligą Śląską. Po odbudowie klasztor uległ pożarowi w 1524 roku. Po raz kolejny założenie zostało spustoszone w latach 1618-48, w czasie wojny trzydziestoletniej oraz epidemii dżumy w 1633 roku. W 1641 roku nowy opat Szymon III Rudiger rozpoczął dzieło odbudowy założenia i odnowy życia klasztornego. W latach 1681- 1732 opactwo przeżywa okres prosperity pod rządami opatów Augustyna Neudecka i Gerharda Woywody. Na przełomie XVII i XVIII wieku kościół i klasztor zostają przebudowane w stylu barokowym. W latach 1740-63 w czasie wojen śląskich opactwo popadło w długi nie mogąc płacić wysokich podatków i kontrybucji. Po sekularyzacji zakonu w 1810 roku większość majątku poklasztornego wykupiła siostra króla pruskiego, Fryderyka Luiza Wilhelmina, królowa niderlandzka. W 1817 roku w klasztorze wybuchł pożar. Część pomieszczeń uległa wówczas całkowitemu zniszczeniu i po wysadzeniu murów obronnych została rozebrana. Z budynków klasztornych udaje się uratować jedno skrzydło, tzw. prałaturę, w którym obecnie znajduje się oddział Archiwum Państwowego we Wrocławiu. Z refektarza zachowały się tylko fragmenty sklepień widocznych na północnej ścianie kościoła i fragmenty dwóch kamiennych filarów wspierających sklepienie. Po pożarze świątynia pełniąca po sekularyzacji funkcję kościoła parafialnego, została odbudowana w nieco zmienionej formie. Kamieniec Ząbkowicki jest położony 8 km na południe od Ząbkowic Śląskich, przy drodze nr.382 do Paczkowa. Opactwo znajduje się u stóp wzgórza, na którym stoi kamienieckie zamczysko.

Wiesław Długosz - Dokumenty Śląska               Design by Gabfire | Courtesy Open Web Design