- 277 -

Wrocław, katedra św. Jana, 1223

Wawrzyniec, biskup wrocławski, na prośby opata klasztoru P Marii na Piasku we Wrocławiu, Witosława, zatwierdza w posiadaniu klasztoru dziesięciny i inne wolności z nadania własnego i swych poprzedników w 31 imiennie wyliczonych miejscowościach klasztornych.

In nomine domini amen. Quoniam antiqui hostis astucia erga loca deo dicata eo amplius desevire non cessat per sua menbra, quo cot|tidie per ea electorum videt numerum augmentari, provide sapientum sanxit auctoritas bona temporalia, sine quibus bono modo religio sancta nequit subsistere | litterarum apicibus et sigillorum munimine roborari. Inde est, quod nos Laurencius Wratislauiensis episcopus notum esse volumus presentibus et futuris, quod | ad crebras peticiones religiosorum virorum domini Vitoslay abbatis et conventus ecclesie sancte Marie Virginis in Wratislauia ordinis sancti Augustinj de communi | consensu tocius nostri capituli decimas et libertates, quas ex donacionibus nostris nec non antecessorum nostrorum episcoporum Wratislauiensium eorum ecclesia possedit | ab antiquo, presentis scripti atestacione ipsis et eorum successoribus in eadem ecclesia canonicam vitam professis aecundum regulam sancti Augustinj perpetuo con|firmamus. Quas etiam nominatim describimus, ne super hiis aliqua dubitacio possit inposterum exoriri. Videlicet decimas in curia eorum Gorka, que adiacet mon|ti, qui dicitur Sylencij, et in villis eidem curie adiacentibus, quarum nomina sunt: Sobota, Stregomene, Virj, Syuridou, Cescouice, Bela, Strelce, | Falcou, Budissou, Cridline omnes, Olesniza, Sarisza, Borkj, Procov, Gayouice, Muchobor, Thynez, Janicov; item in villis quibusdam domini | ducis et in villis quorumdam militum, quarum nomina sunt : Jarossou, Poszucou, Ruske, Lubouo, Bistriza, Bolescino, Grozez, Dmanz, Gogolou, | Thymanov, Petrcouice in montibus prope Tribnizam, item in villa sanctuariorum dicte ecclesie sancte Marje. Harum omnium villarum decimas intra terminos | suos, uti nunc sunt limitate, nec non hospitale sancti spiritus dicte civitatis Wratislauiensis cum decimis et pertinenciis suis, quod ex sepedicte ecclesie | sancte Marie bonis in magna parte constructum est, dicto monasterio et conventui sancte Marie protestamur iusto titulo pertinere. In cuius etiam | rei testimonium et evidenciam pleniorem presentem paginam sigillo nostro et sigillo nostri capituli duximus roborandam. Nulli ergo hominum liceat | dictam ecclesiam in hiis temere perturbare; quicumque autem eandem in hiis perturbare presumpserit noverit se indignacionem dei et beate Marie genitricis eius incursurum. Actum in Wratislauia in coro sancti Johannis Baptiste, anno domini M°CC°XX°III°, pontificatus nostri anno XV°, in presentia domini Victoris decani, Janussij archidiaconi, Egidij | scolastici Radulfi cantoris, Laurencij custodis, magistri Sdislay, Ottonis, Franconis, Sdyslay, Lambinj, Johannis, Lupi canonicorum Wratislauiensium et multorum alio|rum fidedignorum.

A. Oryg. pergaminowy dość dobrze zachowany, w kilku miejscach splamiony, liniowany rylcem, marginesy boczne znaczone podwójnymi liniami ; atrament brązowy. Pergamin złożony poziomo pojedynczo, pionowo podwójnie. Wymiary : szerokość 29,8 cm, wysokość 19,3 cm, zakładka 2,2 cm. Wrocław Archiwum Państwowe, sygn. rep. 55 nr 3*.
B. Kopia z r. 1435 w najstarszym kopiarzu klasztornym. Tamże, sygn. rep. 135 D 17, fol. 23, według A ; C. Kopia z początku XVI w. w "Repertorium Heliae". Tamże, sygn. rep.135 D 18, fol. 263-4, według A; D. Kopia z r. 1796. Tamże, sygn. rep. 135 D 21, pag. 196, według A.
Druk: a. Grünhagen C., Korn G., Regesta episcopatus Wratislaviensis, Wrocław 1864, 22 ; b. Haeusler W., UB. nr 33, według A ; - regest : c. Regesten nr 259 ; d. Brzoska E., D. Breslauer Diozesansynoden. (Darst. u. Quell. z. schles. Gesch. 1939, XXXVIIl. 53 nr. 4).
Literatura : 1. Treblin M., Beitrr. z. Siedlungskunde d. Kr. Schweidnitz 33 przyp. 4, 35 przyp. 6, 36 przyp. 5, 41 przyp. 13; 2. Hefftner P., D. Ortsnamen im Kr. Breslau 28- 30 ; 3. Schulte L., D. Trebnitzer Urkunde d. Bischofs Lorenz, (Ztschr. f. Gesch. Schles. 1914, XLVII. 33) ; 4. Hoffmann A., D. Besiedlung d. Kreises Striegau, (Schles. Gesch. Bll. 1926, 65); 5. Polaczkówna H., Roty przywileju Brodatego 443; 6. Moepert A ., D. Ortsnamen d. Kreises Neumarkt 109, 112, 113 ; 7. Pantzram B., D. Archidiakonsurkunde v. 30 IX 1262, (Arch. f. schles. Kirchengesch. 1936, I. 8); 8. Krahmer H., (Heimatkalender f. Kr. Rosenberg 1933, 19 nn.); 9. Moepert A., Z. ältesten Bistumsurkunde v. J. 1155, (Arch. f. schles. Kirchengesch. 1937, II. 17); 10. Schilling F., D. Ursprung d. Deutschtums przyp. 309, 311, 933,1482) ; 11. Silnicki T., Dzieje kościoła na Śląsku 95 nn. ; 12. Moepert A., Peter Wlast u. d. Stiftung d. Augustinerklosters 30 ; 13. Brzoska E., D. Breslauer Diozesansynoden 20, 53; 14. Eistert K., Peter Wlast, d. Vinzenzstift u. d. Wallonen, (Ztschr. f. Gesch. Schles. 1942, LXXVI. 14 przyp. 19).
W autentyczność dokumentu wątpili jedynie Schulte L. ( 3, str. 331 ) i Schilling F. (10, przyp. 1482), nie przytaczając jednak żadnych za swą tezą argumentów.

Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk. KODEKS DYPLOMATYCZNY ŚLĄSKA - wydał Karol Maleczyński. Tom III obejmujący lata 1221 - 1227. Wrocław 1964, Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.