Kościół p.w. św. Jana Chrzciciela
 |
 |
Poprzedni kościół stojący w Kurowie Wielkim wzmiankowano w 1376 r. Obecny, gotycki wzniesiono w latach 1495-97 z fundacji Bernharda Gorschimko. Od ok. połowy XVI w. do 1654 r. kościół znajdował się w rękach ewangelików. Założony jest na planie jednonawowym z węższym i niższym prezbiterium oraz z wieżą od północy. Od północy w 2 poł. XVI w. dobudowano tzw. kaplicę Dalkowską, która dziś pełni rolę kruchty. Kościół zawiera niezwykle bogate wyposażenie, stworzone w głównej mierze przez protestantów w XVI i XVII w. Należy do nich nie spotykana w innych świątyniach liczba płyt nagrobnych i epitafiów - 44, z czego ponad 30 dotyczy okresu przed 1654 r. Najciekawsze z nich znajdują się w Kaplicy Dalkowskiej (m.in. nagrobek Heleny von Lest), a pozostałe na ścianach kościoła i na ogrodzeniu. Ponadto we wnętrzu znajdują się elementy luterańskiego wystroju świątyni: ambona (1625 r.), chrzcielnica (1607 r.), empory i loże (pocz. XVII w.), a także barokowe ołtarze i polichromowany strop z XVIII w. Z epoki średniowiecza pochodzą m.in. freski odkryte na ścianie północnej.
Na zewnątrz oraz we wnętrzu świątyni znajduje się zespół 36-ciu płyt nagrobnych . Pochodzą one z lat 1551-1654 , kiedy to kościół był świątynią ewangelicką. We wnętrzu po północnej stronie ściany tęczowej znajduje się wykonana z szarego marmuru płyta nagrobna Franciszka Karola Bronne wicehrabiego de Montagne, przedstawiciela szlachty angielskiej, żołnierza cesarskiej armii, wojsk króla polskiego i elektora saskiego gdzie służył jako generał pułków gwardyjskich . Bronne był opiekunem kościoła i z cesarskiego nadania właścicielem majątku w Szczepanowie . We wnętrzu - w kruchcie mauzoleum jak i na zewnątrz znajduje się wiele interesujących płyt nagrobnych przedstawicieli rodów von Braun, von Kittlitz, von Glaubitz i innych
- Tekst oraz zdjęcia pochodzą z portalu Wratislaviae Amici
Opis w opracowaniu Hansa Lutscha
1) eine Jungfrau † 1564, vermutlich Tochter des unter 10/9 Genannten.
2) den Ritter Christof Glaubitz von Rhey zu Kauer † 1573.
3) eine Frau, geborene Kittlitz mit zwei Kindern zur Seite † 1586.
4) eine Frau geborene Glaubitz + 1588.
5) einen Herrn von Glaubitz † 1593.
6) die Hausfrau eines Ritters von Poppschitz, geborene von Lest † 1593.
7) eines Ritters von Glaubitz † 1595.
8) einen Ritter von Poppschitz (s. unter 6) † 1596 (?)
9) Frau Anna geborene Eichenberg aus dem Hause Großen-Bohrau, des Folgenden Hausfrau † 1597.
10) einen Ritter von Glaubitz † 1598 (etwas überlebensgroß).
11) Frau Barbara geborene Schönelt (?) Hausfrau des unter 7) Genannten † 1598.
12) eine Frau geborene von Poppschütz † 1599.
13) einen Ritter von Wunsch † 1602.
14) den Knaben Baltzar von Glaubitz † 1603.
15) einen Herrn von Glaubitz † 1605.
16) das Mägdlein Anna Kittlitzin aus dem Hause Gustau † 1605; früher bemalt; in der Kirche.
17) die Hausfrau des unter 26) Genannten, geborene Tschammer aus dem Hause Brittig † 1606; über diesen beiden, neben einander aufgestellten ist, von ihnen durch ein Gesims geschieden, ein Relief aufgestellt, den Todesgenius als Knaben darstellend.
18) einen Ritter von Glaubitz aus dem Hause Alten-Gabel † 1608.
19) Jungfrau Helena Kittlitzin, Tochter des Herrn Adam von Kittlitz † 1609; Bemalung erhalten; in der Kirche.
20) den Ritter Adam Heb. von Kittlitz auf Gustau † 160 . ; in der Kirche.
21) ein Mägdlein Hedwig, geborene Glaubitz aus dem Hause Dalcke † 1610; bekrönt von einem zierlich gehaltenen Relief der Auferstehung Christi.
22) Frau Elena geborene Tschammerin, Hausfrau Herrn Caspars von Glaubitz auf Rey † 1611; die Umrahmung zerstört.
23) die Hausfrau des unter 18) Genannten † 1613.
24) eine Frau, geborene von Glaubitz aus dem Hause Dalcke † wahrscheinlich zwischen 1610 und 1620; mit Spätrenaissance-Kartuschenschmuck zu Häupten; in der Kirche.
25) einen Ritter von Glaubitz † 1621.
26) dgl. aus dem Hause Dalkau † 1622. - Aus der Zeit vor dem dreißig-jährigen Kriege stammen ferner noch Grabsteine für:
27) Frau Anna geborene Neunrubin Hausfrau Herrn Christofs von Glaubitz auf Samitz † 16 . . ; zu Häupten eine Tafel mit Reliefdarstellung Simsons mit den Thorflügeln von Gaza.
28) ein Mägdlein der Familie Glaubitz.
29) eine Frau, geborene von Lest aus dem Hause Mansdorf, bemalt; in der Kirche.
30) einen Knaben von Glaubitz.
31) einen Ritter. - Aus der Zeit des großen Krieges und den späteren Jahrzehnten für:
32) Herrn Johann Georg Freyherrn von Glaubitz auf Dalckau und Baume † 1643.
33) den Ritter George von Glaubitz auf Dalckau † 1657.
34) dessen Frau Elisabeth geborene von Schoneichen † 1685.
35) Frau Mariana von Glaubitzin auf Dalckau, geborene Stoschin † 1692.
36) den Ritter Franc. Carol. Bronne Vicecomes de Montagne † 1707 aus grauem Marmor (mit Harnisch und Perrucke).
Płyta nagrobna Carolusa de Bronne de Montagu
 |
 |
We wnętrzu po północnej stronie ściany tęczowej znajduje się wykonana z szarego marmuru płyta nagrobna Franca Carolusa de Bronne wicehrabiego de Montagne, przedstawiciela szlachty angielskiej, żołnierza cesarskiej armii, wojsk króla polskiego i elektora saskiego gdzie służył jako generał pułków gwardyjskich. Bronne był opiekunem kościoła i z cesarskiego nadania właścicielem majątku w Szczepanowie.
Płyta nagrobna Heleny von Kittlitz † 1613
Płyta nagrobna Heleny von Kittlitz, zmarłej 17 lutego 1613 roku, żony Adama von Kittlitz na Gostyniu.
Płyta nagrobna Adama von Kittlitz † 16..
Płyta nagrobna Adama Heb. von Kittlitz na Gostyniu, zmarłego na początku XVII wieku.
Płyta nagrobna kobiety z rodziny von Glaubitz
Płyta nagrobna kobiety z rodziny von Glaubitz, zmarłej na początku XVII wieku.
Płyta nagrobna Anny von Kittlitz † 1605
Płyta nagrobna Anny von Kittlitz, zmarłej 9 marca 1605 roku, córki Adama von Kittlitz na Gostyniu.
Płyta nagrobna Heleny von Kittlitz † 1609
Płyta nagrobna Heleny von Kittlitz zmarłej 28 grudnia 1609 roku, córki Adama von Kittlitz na Gostyniu.
Proszę o nadesłanie zdjęć wszystkich płyt znajdujących się w kościele.
Płyta nagrobna dziecka z rodziny von Glaubitz † 1574
Płyta nagrobna dziecka z rodziny von Glaubitz, zmarłego w 1574 roku. Wg Hansa Lutscha jest to córka Anny z d. Eichenberg i nieznanego z imienia członka rodziny von Glaubitz.
Płyta nagrobna Christopha von Glaubitz † 1573
Płyta nagrobna Christopha von Glaubitz na Dalkowie, zmarłego 17 maja 1573 roku.
Płyta nagrobna kobiety z dwójką dzieci z rodziny von Kittlitz † 1586
Płyta nagrobna kobiety z rodziny von Kittlitz, zmarłej 31 marca 1586 roku, z dwójką dzieci po bokach.
Płyta nagrobna Evy z d. von Glaubitz † 1588
Płyta nagrobna Evy z d. von Glaubitz, zmarłej 26 czerwca 1588 roku.
Płyta nagrobna rycerza von Glaubitz † 1593
Płyta nagrobna rycerza von Glaubitz, zmarłego w 1593 roku.
Płyta nagrobna Martina von Glaubitz † 1593
Płyta nagrobna Martina von Glaubitz w stroju rycerskim, zmarłego 12 lutego 1593 roku.
Płyta nagrobna Georga von Poppschitz † 1596
Płyta nagrobna Georga von Poppschitz, zmarłego w 1596 roku, męża kobiety z d. von Lest, zmarłej w 1593 roku.
ANNO 1596 DEN 12 OCTOBER IST IN GOTT SEHLIGLICH VORSCHIDEN VND ENTSCHLAFFEN DEN EDLE HERN VON POPTSCHITZ ............... SEINES ALHIR 46 IAR DEM GOT EINE FROHLICHE AVFERSTEHVNG VOLEIHEN WOLBENAMBTE
- Odczyt inskrypcji własny.
Herby:
ojczyste: von Popschütz, von Warkotsch, von Tarnowski (herb Leliwa) oraz von Glaubitz
macierzyste: nierozpoznany, nierozpoznany, von Stosch oraz von Warnsdorf
Płyta nagrobna Anny von Glaubitz † 1597
Płyta nagrobna Anny von Glaubitz z d. von Eichenberg na Borowie, zmarłej 17 czerwca 1597 roku, żony rycerza von Glaubitz, zmarłego w 1598 roku.
Płyta nagrobna Barbary von Glaubitz † 1598
Płyta nagrobna Barbary von Glaubitz z d. von Schönfelt, zmarłej w 1598 roku, żony Martina von Glaubitz.
Płyta nagrobna rycerza von Wunsch † 1602
Płyta nagrobna rycerza von Wunsch, zmarłego w 1602 roku.
ANNO 1602 EN 23 MAY IST IN GOT SELIGLICH ENTSCHLAFFEN DER EDLE EHRNVESTE VND WOLBENAMPTE ...... VON WVNSCH AVF ........................... BEGRABE VND GENADE
- Odczyt inskrypcji własny.
Płyta nagrobna rycerza von Glaubitz † 1605
Płyta nagrobna rycerza von Glaubitz, zmarłego w wieku 54 lat w 1605 roku.
Płyta nagrobna rycerza von Glaubitz † 1608
Płyta nagrobna rycerza von Glaubitz ze Starej Jabłony, zmarłego w 1608 roku.
Płyta nagrobna żony rycerza von Glaubitz † 1613
Płyta nagrobna żony rycerza von Glaubitz ze Starej Jabłony, zmarłej w 1613 roku.
Płyta nagrobna Eleny von Glaubitz † 1611
Płyta nagrobna Eleny von Glaubitz z d. von Tschammer, zmarłej w 1611 roku, żony Caspara von Glaubitz auf Rey.
ANNO 1611 DEN ... OCTOBRIS IST IN GOTT SANET VND SEHLIGLICH ENTSCHLAFFEN DIE EDLE VIEL EHRENTVGENDREICHE FRAW ELENA GEBORNE .......................AR V. GLAVBITZ VND DEM GELIEBTESCHE GEMAHL GOTT VERLEIE IHR EINE FROHLICHE GNADE
- Odczyt inskrypcji własny
Herby na płycie:
ojczyste: von Tschammer, von Loss, von Lest oraz von Braun
macierzyste: von Popschütz, von Schkopp, von Warkotsch oraz niezidentyfikowany
Płyta nagrobna rycerza von Glaubitz † 1621
Płyta nagrobna Albrechta von Glaubitz zmarłego w 1621 roku.
Herby: po lewej u góry von Glaubitz, po prawej u góry von Rader.
Płyta nagrobna Anny von Glaubitz † 16..
Płyta nagrobna Anny von Glaubitz z d. Neunrubin, zmarłej na początku XVII wieku, żony Christopha von Glaubitz z Zamienic.
Herby:
Ojczyste: von Predelwitz, von Wirchwitz, von Rothkirch oraz von Ditterspach
Macierzyste: von Klunobis, von Diren, von Gleinitz oraz von Glaubitz.
Płyta nagrobna Margarethy von Glaubitz † 1617
Płyta nagrobna Margarethy von Glaubitz zmarłej 18 marca 1617 roku, żony Albrechta von Glaubitz.
Płyta nagrobna Georga von Poppschitz † 1596
Płyta nagrobna Georga von Poppschitz zmarłego w 1596 roku. Na płycie jest przedstawiony w płaskorzeźbie Chrystus na krzyżu, a po lewej cztery z prawej trzy herby, zaś przed krzyżem klęczy mężczyzna z dwoma chłopcami oraz trzy kobiety i jedna dziewczynka. Pod reliefem jest następująca inskrypcja:
ANNO 1596 IHAR IST IN GOTT SELIG
ENTSCHLAFFEN DES DER EDEL WOLER
UND FESTE GEORGE V. POPSCHITZ AVS
DEM HAVS POPSCHITZ ERBSESSEN
AVESCHRIM DEM GOT GENADE AMEN.
Płyta nagrobna NN osoby
Fragment płyty nagrobnej NN osoby w postaci głowy i tułowia zatopionego w murze. Widać, że mężczyzna ten był w zbroi.
Epitafium Sebastiana † 1587
Epitafium Sebastiana zmarłego w 1587 roku w wieku 76 lat. Tyle udało mi się odczytać z bardzo niewyraźnego zdjęcia.
Epitafia Augusta Liebermanna oraz jego żony Karoline
Epitafium Augusta Gottlieba von Liebermann, pana na Dalkowie i Zamecznie, urodzonego 30. kwietnia 1753, ożeniony 12. sierpnia 1788 z Karoline Wilhelmine z domu Stosch na Dalkowie, posiadającego ośmioro dzieci, zmarłego 15. kwietnia 1803
Epitafium Karoline Wilhelmine Tugendreich von Liebermann, z d. von Stosch, urodzonej 9 listopada 1769 roku i zmarłej 2 stycznia 1838 roku w Głogowie.
Płyty nagrobne trzech proboszczów
Pośrodku nagrobek księdza Antona Lischke, urodzonego w Tschopitz dnia 22. 02. 1808 roku, wyświęconego 22. 03. 1837 roku, był kapelanem w Lubaniu i Głogowie, proboszczem 22 lata i 8 miesięcy w Kurowie Wielkim, zmarł 21. 07.1872 roku.
Płyta nagrobna pastora Zachariasza Textor´a
Płyta nagrobna księdza ewangelickiego pastora Zachariasza Textor´a, zmarłego 25 stycznia 1614 roku, który przez 15 lat był duszpasterzem w Kurowie Wielkim.
Płyta nagrobna księdza Friedricha Geigera
Płyta nagrobna księdza Friedricha Geigera, urodzonego w Dąbrowie koło Zielonej Góry 02. 06. 1770 roku, wyświęcony 24. 04. 1798 roku, kapelana w Bytomiu Odrzańskim, który przez 42 lata i 5 miesięcy był tutejszym proboszczem, zmarłego 09. 07 1849 roku.
Proszę o nadesłanie zdjęć wszystkich płyt znajdujących się wokół kościoła.
- Zdjęcia pochodzą z portali Wratislaviae Amici, Skarabeusz oraz Dolny Śląsk.